Δημιουργώντας έναν υπεύθυνο άνθρωπο: Πώς να θέσετε υγιή όρια στα παιδιά σας σε 6 απλά βήματα
Το μεγάλωμα ενός παιδιού είναι από μόνο του ένα μικρό θαύμα – γεμάτο γέλια, αγκαλιές αλλά και… λίγη γκρίνια. Αν είστε γονιός, ξέρετε καλά πως υπάρχουν στιγμές που αναρωτιέστε: «Κάνω το σωστό;», «Μήπως είμαι πολύ αυστηρός;» ή ακόμα και «Γιατί δεν με ακούει ποτέ;». Η απάντηση δεν είναι πάντα εύκολη, όμως ένα είναι σίγουρο: τα όρια είναι αναγκαία.
Τα παιδιά δεν θέλουν μόνο αγάπη και φροντίδα – χρειάζονται και καθοδήγηση. Όχι με φωνές και τιμωρίες, αλλά με συνέπεια και κατανόηση. Και τα καλά νέα; Μπορείτε να το κάνετε αυτό με απλά, καθημερινά βήματα. Δείτε παρακάτω πώς θα θέσετε υγιή όρια χωρίς να χάσετε την τρυφερότητα και την ισορροπία στην οικογενειακή σας ζωή.
Μιλήστε του χωρίς φωνές – και με ηρεμία
Ξεκινάμε με το πιο βασικό. Πόσες φορές δεν έχετε πει «Κάνε αυτό γιατί το λέω εγώ»; Ναι, συμβαίνει στους καλύτερους γονείς. Όμως τα παιδιά, ειδικά όταν είναι μικρά, δεν καταλαβαίνουν από εξουσία – καταλαβαίνουν από λόγο και συναίσθημα. Όταν τους εξηγείτε ήρεμα γιατί κάτι είναι σημαντικό, δείχνετε σεβασμό. Κι αυτό τους κάνει να ακούνε με προσοχή. Θέλετε το παιδί σας να μαζεύει τα παιχνίδια του; Πείτε του γιατί. Πείτε του πώς αυτό βοηθά όλη την οικογένεια. Θα εκπλαγείτε με το αποτέλεσμα.
Μη ζητάτε το ακατόρθωτο
Είναι σημαντικό να έχετε ρεαλιστικές απαιτήσεις. Ένα παιδί 4 χρονών δεν μπορεί να καθαρίσει μόνο του όλο το δωμάτιο – και δεν χρειάζεται να το κάνει. Αντί να περιμένετε το αδύνατο, βάλτε του μικρές, συγκεκριμένες αποστολές: «Μάζεψε όλα τα τουβλάκια στο κουτί» ή «Βάλε τα παπούτσια σου στο ράφι». Με αυτόν τον τρόπο, το παιδί αισθάνεται ικανό και αυτόνομο – και εσείς λιγότερο κουρασμένοι.
Αγκαλιάστε τα συναισθήματά του, ακόμα και όταν λέτε “όχι”
Δεν υπάρχει παιδί που να μη στεναχωριέται όταν του λέτε να κλείσει την τηλεόραση ή να σταματήσει το παιχνίδι. Όμως η λύση δεν είναι να υποκύψετε. Είναι να δείξετε ότι καταλαβαίνετε: «Ξέρω ότι σ’ αρέσει το παιδικό και ήθελες να δεις κι άλλο. Σε νιώθω. Όμως τώρα πρέπει να κοιμηθείς». Με αυτό τον τρόπο, το παιδί μαθαίνει πως η απογοήτευση είναι μέρος της ζωής – αλλά και πως οι γονείς του είναι δίπλα του.
Δείξτε του με πράξεις, όχι μόνο με λόγια
Τα παιδιά μαθαίνουν με τα μάτια. Αν εσείς μαζεύετε τα πράγματά σας, λέτε “παρακαλώ” και “ευχαριστώ”, ζητάτε συγγνώμη όταν κάνετε λάθος και φέρεστε με σεβασμό στον σύντροφό σας, τότε διδάσκετε ήθος χωρίς να πείτε κουβέντα. Είναι απλό: οι πράξεις μετρούν περισσότερο από τα λόγια. Αν θέλετε ένα παιδί που φέρεται με ευγένεια και υπευθυνότητα, γίνετε πρώτα εσείς αυτό το πρότυπο.
Μην κάνετε πίσω – όσο κι αν σας πιέζει
Όταν το παιδί βάζει τα κλάματα επειδή δεν του πήρατε δεύτερη σοκολάτα, είναι δύσκολο να αντισταθείτε. Το ξέρουμε. Όμως κάθε φορά που υποχωρείτε, του μαθαίνετε κάτι πολύ συγκεκριμένο: πως μπορεί να αλλάξει τους κανόνες με λίγη πίεση. Και τότε τα όρια χάνουν την αξία τους. Δεν σημαίνει ότι πρέπει να είστε σκληροί. Απλά σταθεροί. Πείτε: «Σου είπαμε μόνο μία σοκολάτα σήμερα. Αν λυπάσαι, σε καταλαβαίνω, αλλά αυτό δεν αλλάζει». Η συνέπεια είναι το κλειδί.
Δείξτε του ότι είστε πάντα εκεί – κι όταν δεν συμφωνεί
Κάθε φορά που το παιδί σας ακούει ένα “όχι”, το μυαλό του μπορεί να το μεταφράσει ως “δεν με αγαπάς”. Είναι απολύτως φυσιολογικό. Γι’ αυτό, ακόμα και όταν θέτετε αυστηρά όρια, βεβαιωθείτε πως του δείχνετε την αγάπη σας. Αγκαλιάστε το, μιλήστε του, πείτε: «Σε αγαπάω και είμαι πάντα εδώ για σένα, ακόμα κι όταν διαφωνούμε». Αυτή η σιγουριά είναι η βάση για να χτίσετε έναν άνθρωπο που νιώθει αυτοπεποίθηση και σταθερότητα.
Γιατί τα όρια είναι το πιο τρυφερό “ναι”
Πολλοί γονείς νιώθουν τύψεις όταν λένε «όχι». Φοβούνται μήπως πληγώσουν το παιδί ή χαλάσουν τη σχέση τους. Όμως ισχύει το ακριβώς αντίθετο. Τα παιδιά δεν χρειάζονται φίλους – χρειάζονται καθοδηγητές. Χρειάζονται γονείς που ξέρουν να ακούν, να αγκαλιάζουν, αλλά και να θέτουν όρια με αγάπη και σταθερότητα.
Τα όρια είναι ένας τρόπος να πείτε στο παιδί σας «Σε σέβομαι», «Σε νοιάζομαι» και «Θέλω να γίνεις ο καλύτερος εαυτός σου». Κι αυτό είναι το πιο όμορφο δώρο που μπορείτε να του προσφέρετε.