Αυστραλία και… ένα έντομο που δεν μοιάζει με κανένα άλλο. Η πρόσφατη ανακάλυψη ενός τεράστιου ξυλώδους εντόμου στα οροπέδια Atherton έχει τραβήξει το ενδιαφέρον τόσο των επιστημόνων όσο και του κοινού. Δεν μιλάμε απλώς για ένα ακόμη περίεργο είδος, αλλά για ένα από τα βαρύτερα έντομα της χώρας, που μέχρι τώρα κρυβόταν στα ψηλά σημεία του τροπικού δάσους.
Ένα έντομο σχεδόν όσο μια μπάλα γκολφ
Το νέο είδος, με την ονομασία Acrophylla alta, ζυγίζει ελαφρώς λιγότερο από μια μπάλα του γκολφ και αυτό από μόνο του αρκεί για να κάνει εντύπωση. Με μήκος που φτάνει τα 40 εκατοστά, το θηλυκό που εντοπίστηκε μπήκε αμέσως στη λίστα με τα πιο βαριά έντομα της Αυστραλίας. Η μελέτη που επιβεβαίωσε την ύπαρξή του δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Zootaxa και άνοιξε τον δρόμο για περισσότερη έρευνα γύρω από το εντυπωσιακό αυτό πλάσμα.
Πώς εντοπίστηκε ένα έντομο που κρύβεται στον θόλο του δάσους
Η ανακάλυψη δεν έγινε τυχαία. Όλα ξεκίνησαν από μια φωτογραφία που ανέβηκε στα social media. Ο καθηγητής Άνγκους Έμοτ και ο συνεργάτης του Ρος Κάουπλαντ αναγνώρισαν κάτι… διαφορετικό πάνω στο παράξενο έντομο της εικόνας. Έτσι άρχισαν οι νυχτερινές αναζητήσεις στην περιοχή μεταξύ Μίλαα Μίλαα και του όρους Υπιπάμει.
Όταν τελικά βρήκαν το θηλυκό, βρισκόταν τόσο ψηλά στα δέντρα που χρειάστηκαν ένα μακρύ ραβδί για να το κατεβάσουν. Το πήγαν στο εργαστήριο για μελέτη, το τάισαν, το φρόντισαν και μάζεψαν τα αυγά του — γιατί στα ξυλώδη έντομα, τα αυγά δίνουν πολλές πληροφορίες για κάθε είδος.
Γιατί είναι τόσο μεγάλο; Οι επιστήμονες έχουν μια εξήγηση
Το περιβάλλον στα μεγάλα υψόμετρα του Atherton είναι δροσερό και υγρό, με αρκετά χαμηλές θερμοκρασίες για τα δεδομένα του τροπικού δάσους. Σύμφωνα με τον Έμοτ, η μεγαλύτερη σωματική μάζα ίσως βοηθάει το έντομο να επιβιώσει στο κρύο. Δεν είναι τυχαίο ότι ελάχιστοι άνθρωποι το έχουν δει ποτέ: ζει κυριολεκτικά στα ανώτερα στρώματα του δάσους, όπου η πρόσβαση είναι δύσκολη.
Το… άφαντο αρσενικό που πρέπει να βρεθεί
Παρότι βρέθηκε το θηλυκό, το αρσενικό παραμένει μυστήριο. Και αυτό περιπλέκει τα πράγματα, γιατί χωρίς αρσενικό δεν είναι εύκολο να επιβεβαιωθεί οριστικά το είδος. Τα αρσενικά ξυλώδη έντομα είναι συνήθως λεπτά σαν κλαδιά και πολύ μικρότερα από τα θηλυκά — τόσο διαφορετικά, που στο παρελθόν ζευγάρια του ίδιου είδους είχαν περιγραφεί ως… εντελώς διαφορετικά γένη!
Οι επιστήμονες λένε πως η πιο σίγουρη μέθοδος για να βρεθεί το σωστό αρσενικό είναι να εντοπιστεί την ώρα της αναπαραγωγής. Μόνο τότε μπορούν να είναι βέβαιοι ότι ανήκει στο ίδιο είδος και να συνεχίσουν τη μελέτη με τα αυγά.
Κενά στη γνώση για τα έντομα της Αυστραλίας
Η ανακάλυψη δεν εντυπωσίασε μόνο λόγω μεγέθους, αλλά και επειδή αποκαλύπτει πόσα ακόμη άγνωστα είδη υπάρχουν. Όπως τόνισε η εντομολόγος Νικόλ Γκάντερ, περίπου το 70% των εντόμων της Αυστραλίας δεν έχουν περιγραφεί επιστημονικά. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένας τεράστιος κόσμος που παραμένει ανεξερεύνητος.
Η ίδια μάλιστα εξήγησε πως η αναγνώριση νέων ειδών είναι κρίσιμη για την προστασία τους. Δεν μπορείς να προστατεύσεις κάτι που δεν ξέρεις ότι υπάρχει. Για το Acrophylla alta, μέχρι στιγμής υπάρχουν καταγραφές μόνο σε λίγες δασικές τοποθεσίες, γεγονός που το καθιστά ακόμη πιο σημαντικό για έρευνα.
Η ανακάλυψη ανοίγει τον δρόμο για μελλοντική έρευνα
Τα επόμενα βήματα των επιστημόνων περιλαμβάνουν την αναζήτηση του αρσενικού, την καταγραφή της κατανομής του είδους και την αναγνώριση τυχόν κινδύνων που μπορεί να αντιμετωπίζει. Η κλιματική αλλαγή και η ανθρώπινη παρέμβαση στα οικοσυστήματα αποτελούν σοβαρές απειλές για πολλά είδη εντόμων — και ειδικά για όσα ζουν σε περιορισμένες περιοχές.
Το Acrophylla alta ίσως είναι ένα ακόμη παράδειγμα της απίστευτης βιοποικιλότητας της Αυστραλίας. Στο μέλλον, νέες ανακαλύψεις σαν αυτή μπορεί να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα τα οικοσυστήματα του πλανήτη και να προστατέψουμε όσα είδη βρίσκονται στα όρια της εξαφάνισης.
Ένα έντομο που μας θυμίζει πόσο λίγα γνωρίζουμε για τη φύση
Αυτό το τεράστιο, σχεδόν… εξωπραγματικό ξυλώδες έντομο δείχνει πόσο συναρπαστικός και ανεξερεύνητος παραμένει ο κόσμος των εντόμων. Από μια τυχαία ανάρτηση στα social media μέχρι την επιστημονική επιβεβαίωση, η ανακάλυψη του Acrophylla alta μας υπενθυμίζει ότι ακόμη και σήμερα υπάρχουν είδη που περιμένουν να τα βρούμε.
Και ποιος ξέρει; Ίσως εκεί έξω να υπάρχουν ακόμη μεγαλύτερα, πιο εντυπωσιακά ή ακόμη εντελώς άγνωστα πλάσματα που δεν έχουμε δει ποτέ.
