Οι παρατηρητές του ουρανού θα απολαύσουν φέτος μια σειρά από ουράνια φαινόμενα. Μάλιστα, το National Geographic ξεχώρισε τα 9 πιο εντυπωσιακά από αυτά.
Τα πιο σημαντικά ουράνια φαινόμενα που θα γοητεύσουν εκατομμύρια ανθρώπους περιλαμβάνουν μια ολική έκλειψη ηλίου και θεαματικές βροχές μετεωριτών και καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους το εκθαμβωτικό Σέλας θα είναι πιο συχνό καθώς ο ήλιος πλησιάζει στο ηλιακό μέγιστο.
Δείτε βίντεο:
18 Ιανουαρίου: Ο Δίας και η Σελήνη χορεύουν μαζί
Η χρονιά ξεκινά με ένα εντυπωσιακό ζευγάρωμα δύο φωτεινών γειτονικών κόσμων: της Σελήνης και του Δία. Ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού συστήματος θα κυριαρχήσει στον απογευματινό ουρανό στις 18 Ιανουαρίου, εμφανιζόμενος δίπλα σε ένα λαμπερό μισοφέγγαρο. Αν χάσετε τη σύζευξη του Ιανουαρίου, μην ανησυχείτε, καθώς ο Δίας και η Σελήνη θα συναντηθούν ξανά στον ουρανό στις 14 Φεβρουαρίου, 13 Μαρτίου και 10 Απριλίου σε μια σειρά από συνόδους οι οποίοι ακολουθούν τους μηνιαίους κύκλους της Σελήνης γύρω από τη Γη.
Κάθε σύζευξη θα είναι μοναδική, με τη Σελήνη να παρουσιάζεται σε διάφορες φάσεις και προσανατολισμούς δίπλα στον Δία.
8 Απριλίου: Μια ολική ηλιακή έκλειψη θα διασχίσει τη Βόρεια Αμερική
Το κορυφαίο ουράνιο φαινόμενο της χρονιάς θα είναι μια εκπληκτική ολική έκλειψη ηλίου που θα σκοτεινιάσει τον ουρανό στη βόρεια Αμερική, καθώς το φεγγάρι θα καλύψει πλήρως τον ήλιο. Θα είναι ορατό σε τέσσερις πολιτείες του Μεξικού, 15 πολιτείες των ΗΠΑ που εκτείνονται από το Τέξας έως το Μέιν και πέντε επαρχίες στο ανατολικό τμήμα του Καναδά.
Η διάρκεια του φαινομένου θα ποικίλλει κατά μήκος της διαδρομής, διαρκώντας έως και τέσσερα λεπτά και 28 δευτερόλεπτα κοντά στην πόλη Τορεόν του Μεξικού, ενώ τα περισσότερα μέρη στο κέντρο της διαδρομής θα διαρκέσει από τρεισήμισι έως τέσσερα λεπτά. Η παρακολούθηση του φαινομένου απαιτεί κατάλληλη προστασία των ματιών.
Απρίλιος: Ένας κομήτης θα περάσει κοντά από τη Γη
Ένας γιγαντιαίος κομήτης, τρεις φορές μεγαλύτερος από το Έβερεστ, με την ονομασία 12P/Pons-Brooks, κατευθύνεται προς το εσωτερικό του ηλιακού συστήματος. Ο κρυο-ηφαιστειακός κομήτης, που αποτελείται κυρίως από πάγο, σκόνη και αέριο, υπέστη πολλαπλές εκρήξεις το 2023 και εξέπληξε τους αστρονόμους με την ταχεία αύξηση της φωτεινότητάς του. Τον Μάρτιο, καθώς ο κομήτης θα πλησιάζει τον Ήλιο, αναμένεται να επιταχύνει τον ρυθμό του εξαιτίας της αυξημένης έλξης της βαρύτητας του άστρου μας.
Μέχρι τον Απρίλιο θα μπορούσε να γίνει ορατός ακόμη και με γυμνό μάτι αμέσως μετά τη δύση του ηλίου. Αναζητήστε τον στον ουρανό στις 12 Απριλίου, όταν ο κομήτης θα περνά από τον φωτεινό Δία, καθιστώντας τον πολύ πιο εύκολο να εντοπιστεί. Εννέα ημέρες αργότερα, στις 21 Απριλίου, ο κομήτης θα φθάσει στο κοντινότερο σημείο του στον ήλιο και μπορεί να γίνει ακόμη πιο φωτεινός.
Κατά τη διάρκεια της ολικής έκλειψης ηλίου στις 8 Απριλίου, ο κομήτης θα είναι πιθανώς ορατός με κυάλια ή ακόμη και με γυμνό μάτι προσφέροντας ένα αξέχαστο ουράνιο θέαμα.
4 Μαΐου: Κορυφώνεται η βροχή μετεωριτών Eta Aquarids
Οι λάτρεις των διαττόντων αστέρων δεν θα θέλουν να χάσουν τη βροχή μετεωριτών Eta Aquarid το 2024, καθώς οι συνθήκες του ουρανού υπόσχονται να είναι ιδανικές για την κορύφωση της βροχής. Η καλύτερη θέα αναμένεται τις πρωινές ώρες της 4ης Μαΐου, όταν η φθίνουσα ημισέληνος θα ανατείλει λίγο πριν από την αυγή, πράγμα που σημαίνει ότι οι ιδιαίτερα σκοτεινοί ουρανοί θα επιτρέψουν στους αστρονόμους να δουν ακόμη και τους πιο αμυδρούς διάττοντες αστέρες.
Επιλέξτε μια τοποθεσία μακριά από τη φωτορύπανση και δώστε στα μάτια σας τουλάχιστον 20 λεπτά για να προσαρμοστούν. Οι παρατηρητές του ουρανού στο νότιο ημισφαίριο μπορούν να περιμένουν να δουν μια εντυπωσιακή επίδειξη 20 έως 30 διαττόντων αστέρων ανά ώρα, ενώ οι παρατηρητές στα βόρεια μπορούν να περιμένουν 10 έως 20 ανά ώρα τις πρωινές ώρες της 4ης Μαΐου.
12 και 13 Αυγούστου: Η κορύφωση των Περσείδων
Κάθε μέσα Αυγούστου, η Γη ταξιδεύει μέσα από ένα νέφος συντριμμιών που αποβάλλει ο κομήτης Swift-Tuttle, δημιουργώντας μια καταιγίδα από πεφταστέρια στον ουρανό, καθώς μικροί μετεωρίτες καίγονται στην ατμόσφαιρα. Αυτή είναι η βροχή μετεωριτών των Περσείδων και μπορεί να παράγει έως και 60 διάττοντες αστέρες την ώρα σε ένα τυπικό έτος.
Στο βόρειο ημισφαίριο η βροχή θα είναι πιο ορατή καθώς οι μετεωρίτες φαίνεται να ακτινοβολούν από τον αστερισμό του Περσέα.
Σεπτέμβριος και Οκτώβριος: C/2023 A3 (Tsuchinshan–ATLAS)
Οι «κυνηγοί» κομητών παρακολουθούν στενά το ουράνιο σώμα A3 Tsuchinshan-ATLAS, το οποίο εντοπίστηκε για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο του 2023 και αναμένεται να γίνει ένα εντυπωσιακό θέαμα στα τέλη του 2024.
Καθώς θα πλησιάζει ο Σεπτέμβριος, η τροχιά του θα τον φέρει κοντά τόσο στον Ήλιο όσο και στη Γη για πρώτη φορά μετά από 80.000 χρόνια. Οι αστρονόμοι αναμένουν ότι θα είναι φωτεινός και ενδεχομένως ορατός με κυάλια ή ακόμη και με γυμνό μάτι στον ανατολικό ουρανό πριν από την ανατολή του ήλιου στα νότια γεωγραφικά πλάτη.
Εάν ο κομήτης επιβιώσει από το ταξίδι του γύρω από τον Ήλιο, η καλύτερη εποχή για τους παρατηρητές σε όλο το βόρειο ημισφαίριο ξεκινά γύρω στις 12 Οκτωβρίου. Καθώς θα ανεβαίνει ψηλότερα στον ουρανό κάθε βράδυ, ο κομήτης θα γίνεται σταδιακά πιο ορατός. Η πρόβλεψη της συμπεριφοράς ενός κομήτη αποτελεί πρόκληση, αλλά ήδη ο Tsuchinshan-ATLAS, που απέχει ακόμη πολύ από την πλησιέστερη προσέγγισή του στη Γη, δείχνει ότι θα είναι ένας εντυπωσιακός επισκέπτης στον ουρανό μας.
17 Σεπτεμβρίου: Ο δακτυλιοειδής πλανήτης Κρόνος ενώνεται με το φεγγάρι
Οι τελευταίοι τέσσερις μήνες του έτους θα προσφέρουν μια εξαιρετική ακολουθία ουράνιων ευθυγραμμίσεων, καθώς η Σελήνη και ο Κρόνος συγκλίνουν μια φορά το μήνα, ξεκινώντας στις 17 Σεπτεμβρίου. Το εκπληκτικό θέαμα θα επαναληφθεί στις 14 και 15 Οκτωβρίου, στις 11 Νοεμβρίου και στις 8 Δεκεμβρίου.
Οι δύο φωτεινοί πλανήτες θα είναι ορατοί αμέσως μετά τη δύση του ηλίου και το κενό μεταξύ τους θα είναι ιδανικό για κυάλια χαμηλότερης μεγέθυνσης. Θα είναι εύκολο να παρατηρήσετε και τα δύο ουράνια σώματα μαζί, αν και δεν θα είναι αρκετά κοντά για να τα δείτε με τηλεσκόπιο. Η χρωματική αντίθεση θα κάνει επίσης το ζευγάρι οπτικά εντυπωσιακό, με την ασημένια λάμψη της Σελήνης δίπλα στην ευδιάκριτη κίτρινη απόχρωση του Κρόνου.
2 Οκτωβρίου: Ένας δακτύλιος φωτιάς στον ουρανό
Όσοι βρίσκονται στο δυτικό ημισφαίριο θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν τη δεύτερη ηλιακή έκλειψη του 2024. Η διαδρομή του δακτυλίου της φωτιάς ή της δακτυλιοειδούς έκλειψης θα διασχίσει κυρίως τον Ειρηνικό Ωκεανό, περιορίζοντας την ορατότητα από τη στεριά από ορισμένες τοποθεσίες.
Η πρώτη παρατήρηση της ετήσιας έκλειψης θα γίνει στο γραφικό νησί του Πάσχα στις 14:07 (τοπική ώρα) και θα διαρκέσει 6 λεπτά και 23 δευτερόλεπτα. Όταν το φεγγάρι ευθυγραμμίζεται μεταξύ της Γης και του Ήλιου, αφήνει ένα φωτεινό, λαμπερό περίγραμμα που μοιάζει με δαχτυλίδι. Το φαινόμενο αυτό συμβαίνει όταν το φεγγάρι βρίσκεται πιο μακριά από τη Γη απ’ ό,τι κατά τη διάρκεια μιας ολικής έκλειψης ηλίου, και ως εκ τούτου εμφανίζεται μικρότερο στον ουρανό.
Η έκλειψη θα γίνει ορατή σε τμήματα της νότιας Χιλής και θα μετακινηθεί γρήγορα πάνω από τα βουνά των Άνδεων προς την Αργεντινή. Εν τω μεταξύ, μια μερική έκλειψη του ήλιου θα είναι ορατή στο μεγαλύτερο μέρος στα νότια της Νότιας Αμερικής.
4 Δεκεμβρίου: Η Αφροδίτη και η ημισέληνος… αγκαλιάζονται μετά το ηλιοβασίλεμα
Ένα πρόωρο δώρο για τις γιορτές περιμένει τους παρατηρητές των άστρων, καθώς οι δύο φωτεινότεροι πλανήτες μετά τον Ήλιο, η Σελήνη και η Αφροδίτη, ενώνουν τις δυνάμεις τους στον ουρανό νωρίς το βράδυ.
Αυτοί οι δύο κόσμοι θα είναι αρκετά κοντά για να τους δείτε με κυάλια. Το μόνο που χρειάζεται να κάνετε για να απολαύσετε την ουράνια ευθυγράμμιση είναι να αναζητήσετε το φεγγάρι αμέσως μετά τη δύση του ήλιου στις 4 Δεκεμβρίου.
