Τα πιο παλιά κτίρια που έχτισε ποτέ ο άνθρωπος
Αν ρωτούσαμε τον κόσμο ποιο είναι το αρχαιότερο κτίσμα του ανθρώπου, οι περισσότεροι θα έλεγαν τις πυραμίδες ή το Στόουνχεντζ. Κι όμως, αυτά δεν είναι ούτε καν κοντά στα πιο παλιά! Υπάρχουν δομές που δημιουργήθηκαν τόσο παλιά, που η ύπαρξή τους αμφισβητεί τη λογική, αφού θεωρητικά οι άνθρωποι εκείνης της εποχής δεν είχαν την τεχνολογία για να χτίσουν κάτι τέτοιο. Κι όμως, τα κατάφεραν. Πάμε να δούμε πέντε από τις πιο παλιές κατασκευές στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Μια πόλη χωρίς δρόμους στην Τουρκία – Çatalhöyük, 7.600 π.Χ.
Το Çatalhöyük μοιάζει με λαβύρινθο από δωμάτια, και όταν ανακαλύφθηκε το 1958, οι αρχαιολόγοι έμειναν άφωνοι. Δεν ήταν απλά σπίτια — ήταν μια μικρή πόλη, χωρίς δρόμους, με όλα τα δωμάτια κολλητά μεταξύ τους! Οι άνθρωποι τότε είχαν αρχίσει να εγκαταλείπουν τη ζωή του κυνηγού και να ασχολούνται με τη γεωργία. Ήταν η λεγόμενη Νεολιθική Εποχή.
Το πιο συγκλονιστικό; Οι αρχαίοι κάτοικοι έθαβαν τους νεκρούς τους μέσα στα ίδια τους τα σπίτια, κάτω από τα κρεβάτια και τις εστίες. Φαίνεται πως ήθελαν να κρατήσουν τους δικούς τους κοντά — ακόμα και μετά τον θάνατο.
Ένας ναός που θάφτηκε επίτηδες – Göbekli Tepe, 9.000 π.Χ.
Το Göbekli Tepe είναι το απόλυτο μυστήριο. Είναι ο παλαιότερος ναός στον κόσμο και χτίστηκε χιλιάδες χρόνια πριν καν ανακαλυφθεί η αγγειοπλαστική! Πώς γίνεται να έφτιαξαν κάτι τόσο μεγάλο με τόσο πρωτόγονα μέσα; Κανείς δεν ξέρει.
Ακόμα πιο περίεργο; Όταν τέλειωσε η κατασκευή του, οι ίδιοι άνθρωποι που τον έχτισαν, τον έθαψαν κάτω από τόνους χώματος. Ναι, σωστά διαβάσατε. Τον κάλυψαν τόσο καλά, που έμοιαζε με έναν απλό λόφο. Σήμερα, οι ανασκαφές έχουν σταματήσει για να προστατευτεί το μνημείο, αλλά πολλοί πιστεύουν ότι κάτω από τη γη κρύβονται ακόμα μεγαλύτερα μυστικά.
Ένα «αντίο» φτιαγμένο από πέτρα – Cairn of Barnenez, Γαλλία, 4.800 π.Χ.
Οι κέλτικες παραδόσεις πάντα είχαν μια ιδιαίτερη σχέση με τον θάνατο, και το Cairn of Barnenez το αποδεικνύει. Πρόκειται για έναν τεράστιο λιθόστρωτο τύμβο με 11 θαλάμους μέσα του. Εκεί θάβονταν σημαντικοί άνθρωποι της εποχής, με τα αντικείμενά τους — πέτρινα όπλα, μαχαίρια, ακόμη και χαράγματα με μυστηριώδεις θεότητες.
Ήταν κάτι παραπάνω από τάφος. Ήταν ένα έργο τέχνης και απόδειξη πως ακόμη και χωρίς μέταλλο, μπορούσαν να χτίσουν με φαντασία και συναίσθημα.
Ένα σπίτι από οστά μαμούθ – Ρωσία, 25.000 ετών
Τι κάνεις όταν δεν έχεις ξύλα για να χτίσεις; Χρησιμοποιείς ό,τι έχεις. Και για εκείνους τους πρώτους ανθρώπους, αυτό σήμαινε οστά μαμούθ. Αυτό το απίστευτο «σπίτι» χτίστηκε με τα κόκαλα περίπου 60 μαμούθ και πιθανόν καλύφθηκε με δέρματα ζώων.
Ίσως ήταν καταφύγιο για τους παγωμένους ρωσικούς χειμώνες — υπήρχε κοντά του ένα υπόγειο ρυάκι, πράγμα σπάνιο για την εποχή. Μπορεί να μην μάθουμε ποτέ ποιος έζησε εκεί, αλλά ξέρουμε ότι ήθελε να επιβιώσει.
Το αρχαιότερο σπίτι στη Σκωτία – Knap of Howar, 3.600 π.Χ.
Στις ακτές του Orkney στη Σκωτία, δυο πέτρινα σπίτια στέκονται ακόμη όρθια, παρά τα 5.500 χρόνια που έχουν περάσει. Ανακαλύφθηκαν τυχαία το 1930, όταν η θάλασσα αποκάλυψε τα θεμέλια.
Το μεγαλύτερο σπίτι φαίνεται να ήταν το κυρίως οίκημα, ενώ το μικρότερο μάλλον χρησίμευε ως αποθήκη ή χώρος εργασίας. Και κάτι ακόμα πιο συναρπαστικό; Κάτω από αυτά τα σπίτια βρέθηκαν ίχνη από ακόμη παλαιότερες δομές, αποδεικνύοντας πως αυτό το μέρος κατοικούνταν ακόμα παλιότερα.
Αυτό που μένει είναι ο θαυμασμός
Όσο και αν προσπαθούμε να καταλάβουμε πώς οι αρχαίοι άνθρωποι κατάφεραν να χτίσουν αυτά τα απίθανα κτίρια, η αλήθεια είναι ότι κάποια πράγματα ίσως να μη τα μάθουμε ποτέ. Αλλά το μόνο σίγουρο είναι ότι η ανάγκη του ανθρώπου για καταφύγιο, κοινότητα και σύνδεση με τους δικούς του — ακόμη και μετά θάνατον — είναι τόσο παλιά όσο και η ιστορία μας.